LASTİK NEDİR?

Lastik kauçuk kord bezi ve çelik teller ile çeşitli kimyasal maddelerin birleşiminden oluşan ve aracın yer ile temasını sağlayan tek ve önemli parçasıdır. Lastik içerisine basılan hava vasıtası ile takılı olduğu aracın ve üzerindeki yükün taşınmasını sağlar.

 


 

Lastik hakkında bilinmesi gerekenler

Lastik başlıca üç bölgeden oluşur.
1-Sırt, 2-Yanak, 3-Topuk.

Sırtın yanak ile birleştiği alana, lastiğin omuz bölgesi denir ve lastiğin yapısına göre sırtın altında kuşak ya da darbe katları yer alır.

SIRT:
Lastiğin zemine temas ettiği kauçuk bölümüdür. Yola tutunmayı, çekişi, su atmayı, soğumayı sağlayan kanal ve bloklardan oluşmuştur. Üretim sırasında kuşakların üstüne yerleştirilir. İki veya tek katmanlı olup, farklı kauçuk karışımlardan meydana gelir. Lastiğin sırt deseni kalıpta, sırt karışımının şekillenmesi ile pişirme sırasında olur.

KUŞAK:
Radyal lastiklerde sırt ile gövde arasında -gövdenin üst kısmında- bulunan, lastiği çevresel olarak sararak yapıyı kuvvetlendiren çelik, naylon vb. maddelerden oluşan lastik bileşenidir. Ana fonksiyonu, lastiğin sırt bölgesinde denge sağlamak, düzensiz aşınmayı engellemek, sürüş ve çekişe katkıda bulunmaktır.

EKSİZ NAYLON ŞERİT:
Düzgün sürüş ve mukavemet sağlar.

DARBE KATI:Çelik kuşaklar üzerinde spiral şeklinde eksiz naylon darbe katı vardır. Yüksek hızlarda dengeli sürüş ve kuşağın dış etkilere karşı korunmasını sağlar.

KARKAS (GÖVDE):
Hava basıncını lastik içinde tutan, yükü taşıyan ve sarsıntıları karşılayan kısımdır. Radyal lastiklerde kuşak, çapraz lastiklerde ise sırt veya darbe katının altında yer alır. Topuk tellerinin etrafında dönerek yanak bölgesinde biter. Çelik, naylon, rayon vb. kordlardan oluşan, lastiğin ana bileşenidir.

ASTAR:
Lastiğin hava geçirgenliğini önlemek amacıyla kullanılır, kauçuk karışımından yapılır.

YANAK:
Lastiğin çevresi boyunca sırt ve topuk bölgeleri arasında kalan, yola temas etmeyen
kauçuk kısmıdır. Lastiğin yanak kısmında, mukavim ve hava etkilerine karşı dayanıklı karışım kullanılır. Gövdeyi yandan gelecek sürtünmelere karşı korur ve lasti¤e esneklik sağlar. Yüksek ve ultra yüksek performans grubu lastiklerde, direksiyon hakimiyetinin arttırılması için çelik veya naylon takviyelerin kullanıldığı da olur. Tüm markalama ve ebat yazıları yanak üzerindedir.

OMUZ:
Lastiğin sırtından yanak kısmına geçiş yaptığı kalın kauçuktan yapılmış üst yanak bölgesidir. Sırt ısısını dışarı atabilmek için pencereli yapıdadır. Görevi gövdeyi korumaktır.

TOPUK:
Lastiğin janta temas eden bölgesinde bulunan lastik bileşenlerinin tümüdür. Yan yana gelmiş ve kauçuk karışımı ile birbirine bağlanmış topuk teli demeti, topuk dolgusu ve jant yastığı başlıca topuk bileşenleridir. Topuk, lastiğin janta iyi oturmasını ve sıkıca bağlanmasını sağlar.

EBAT GÖSTERİMİ :
Tüm lastikler T&RA ve ETRTO gibi uluslararası örgütler tarafından belirlenen ; jant çapı, dış çap, kesit genişliği gibi parametreler için belirlenen standartlara uymak zorundadır.

LASTİK OKUMA
Her lastiğin yanağında çeşitli büyüklükte yazılar yer alır. İşte, lastiğin özelliklerini ve kullanımı ile ilgili bazı uyarıları içeren bu yazıların anlamları ve açıklamaları.

Avrupa Ekonomik Komisyonu Onay Numarası
Lastiğin, dünyada yaygın olarak kabul gören Avrupa Ekonomik Komisyonu’nun binek lastikleri ile ilgili şartnamelerine (ECE-R30) uygunluğunu belirtir. Avrupa’daki yetkili bir kuruluş tarafından verilen onay numarasıdır.

Avrupa Ekonomik Komisyonu Lastik (“E”) Onay Sembolü Lastiğin Avrupa Ekonomik Komisyonu’nun şartnamelerine uyduğunu ve onayın alındığı kuruluşu belirten semboldür.

Azami Yük-Basınç Bilgileri
ABD’de geçerli DOT şartnamelerine göre yazılması zorunlu bir bilgidir. Azami yük ve basınç miktarını belirtir.

Konstüksiyon Bilgileri
ABD’de geçerli DOT şartnamelerine göre, sırt ve yanaktaki gerçek katların sayılarını ve cinslerini belirtir.

DOT Sembolü
Lastiğin ABD DOT şartnamelerine uygunluğunu gösterir.

UTQG Kalite Göstergesi
Aşınma ömrü indeksi: Lastiğin standart şartlar altında, aşınma ömrü 100 olarak kabul edilen kontrol lastiğine göre nisbi ömrünü gösterir.
Çekiş sınıfı: Lastiğin kontrollü koşullar altında ıslak yüzeydeki duruş kabiliyetini gösterir. Isıya dayanım sınıfı: Lastiğin ısıya dayanımını ve ısıyı atma yeteneğini belirtir.


Hız Sembolü ve Yük İndeksi
Avrupa ETRTO standartlarına göre lastiğin taşıyabileceği azami yükü ve bu yükle dayanabileceği en yüksek sürati belirten işaretlemedir.


LASTİĞİN YAPISI;

        

Lastik Performansını ve Ömrünü Neler Etkiler?
 

Hava Basıncı
Lastik hava basıncının gerekenden az ya da çok olması, tamiri mümkün olamayacak hasarlara yol açabilir. Ayrıca, lastiğin düzensiz ve erken aşınmasına neden olur. Hava basıncı lastik soğukken ölçülmelidir. Araç üreticilerinin belirlediği hava basıncı değerlerine mutlaka uyulmalıdır.
 

Rot Ayarı
Aracınızdaki mekanik ve süspansiyon sistemindeki aksaklıklar nedeni ile direksiyon ve araç yönü aynı olmayabilir. Ön düzen bozukluğu sadece lastiklerinizde ekonomik kayba neden olmakla kalmaz aynı zamanda aracınızın süspansiyon ve döner aksamına da zarar vererek zaman içerisinde yüksek bir mekanik tamir ve bakım masrafına yol açar.
 

Balans Ayarı
Jant ve lastiğinizin kütle dağılımına uygun olarak dengede tutulması gerekir. Yoksa; özellikle hızlı sürüşte, zıplama, yalpalama gibi rahatsızlıklar konforunuzu etkileyecek, lastiklerinizde düzensiz aşınma görülecektir.
 

Rotasyon
Lastikleriniz araçta takılı oldukları her ayrı pozisyonda değişik aşınma özellikleri gösterir. Lastiklerinizin yerini periyodik olarak değiştirin. Bu, lastiklerinizin ömrünü uzatır.
 

Lastiğinizle ilgili bilmeniz ve dikkat etmeniz gereken altın kurallar:

 • Araç üreticisi tarafından onaylanmış ebattaki lastik ve jantları kullanın.

 • Uzun yola çıkarken ve araç yüklüyken hava basıncını 2 PSI arttırın

 • Karlı ve buzla yollarda lastiğinizin hava basıncını kesinlikle düşürmeyin.

 • Lastik Supap kapaklarını kapalı tutun.

 • Lastiğinizi parlatmak için petrol ürünleri içeren deterjan veya cilalar kullanmayın.

 • Diş derinliği 1.6 mm.'ye düşen lastikleri mutlaka değiştirin.

 • Kışın diş derinliğinin 3 mm.'den az olması çekişi olumsuz etkiler.

 • Bozuk satıhlarda yüksek hız yapmayın.

 • Lastiğinizi kaldırım kenarlarına ve sivri yüzeylere çarpmaktan kaçının.

 • Stepne lastiğinizin basıncını da düzenli olarak kontrol edin.

 • Lastiklerinizi çok aşırı basınçlı kompresörlerle yıkatmaktan kaçının.

 • Bijon somunlarının sıkılığını düzenli olarak kontrol edin.

 • Aracınızı uzun süre kullanmayacaksanız, aracınızı takoza alın.

 • Lastiklerinizin havasını en az 15 günde bir kontrol edin.

 • Kullanmadığınız lastikleri şişirilmiş olarak depolamayın.
 

Lastik sorunları ve muhtemel nedenleri:

 • Viraj alırken ve dururken lastiklerin ötmesi - Düşük hava basıncı

 • Direksiyon hakimiyetinin azalması - Düşük hava basıncı, aşınmış lastik

 • Lastiğin omuzlarının fazla aşınması - Düşük hava basıncı, bozuk rot ayarı, standard dışı (geniş) jant kullanımı

 • Lastiğin tabanının ortasında aşırı aşınma, vuruntu, yalpalama - Yüksek hava basıncı, balansızlık, jantta/mekanik aksamda ayarsızlık, standard dışı (dar) jant kullanımı

 • Düzensiz lastik aşınması - Bozuk rot ayarı